Marka Devir İşlemi Nasıl Yapılır, Nelere Dikkat Etmeli?
Bir markanın tescil edilmesi, sahibine yalnızca bir isim hakkı değil, aynı zamanda ticari bir değer kazandırır. Günümüz rekabet ortamında markalar, işletmelerin en önemli varlıklarından biri hâline gelmiştir. Ancak kimi zaman bir şirket birleşmesi, stratejik ortaklık, marka satışı veya yeniden yapılanma gibi nedenlerle marka devir işlemi gündeme gelir.
Peki marka devir nasıl yapılır, hangi belgeler gerekir ve bu süreçte nelere dikkat edilmelidir?
Marka Devir İşleminin Hukuki Niteliği
Marka devri, bir markanın mülkiyet hakkının başka bir kişiye geçmesi anlamına gelir. Türk Patent ve Marka Kurumu (TÜRKPATENT) nezdinde tescilli bir marka, kanunen bir fikrî mülkiyet hakkı niteliğindedir. Bu hak, 6769 sayılı Sınai Mülkiyet Kanunu’na göre bir taşınır mal gibi devredilebilir, miras bırakılabilir veya rehnedilebilir.
Kanunun 148. maddesine göre marka, tamamen veya kısmen devredilebilir. Bu durum, bir markanın farklı mal veya hizmet sınıfları için ayrı kişilere devredilebileceği anlamına gelir.
Ancak her marka devir işleminin geçerli olabilmesi için belirli şekil ve bildirim şartlarının yerine getirilmesi gerekir. Aksi hâlde devir, üçüncü kişilere karşı hüküm doğurmaz.
Marka Devri İşlemi Nasıl Yapılır?
Marka devir işlemi, yalnızca tarafların kendi aralarında anlaşmasıyla değil, bu anlaşmanın TÜRKPATENT nezdinde sicile kaydedilmesi ile geçerlilik kazanır. Süreç temelde üç ana aşamadan oluşur:
1. Devir Sözleşmesinin Hazırlanması
Devir sürecinin ilk adımı, noter nezdinde yazılı bir devir sözleşmesinin hazırlanmasıdır. Bu sözleşme markayı devreden (devir eden) ile devralan (devir alan) kişi arasında yapılır.
Sözleşmede şu unsurlar mutlaka yer almalıdır:
-
Tarafların kimlik veya ticaret unvanı bilgileri
-
Devir konusu markanın adı, tescil numarası ve sınıf bilgileri
-
Devir bedeli (taraflar arasında belirlenen ekonomik değer)
-
Tarafların imzaları
-
Varsa özel hükümler (örneğin markanın belirli bir bölgede kullanılmaya devam etmesi)
Sözleşme ıslak imzalı veya elektronik imzalı olarak hazırlanabilir. Ancak TÜRKPATENT’e sunulacak belgelerin noter onaylı örnekler içermesi gerekir.
Yazılı şekil, marka devir işleminin geçerliliği için zorunludur.
2. Türk Patent ve Marka Kurumu’na Başvuru
Devir sözleşmesinin ardından, markanın resmen devredilebilmesi için TÜRKPATENT’e başvuru yapılır. Başvuru, marka sahibi veya vekili aracılığıyla gerçekleştirilebilir.
Kuruma sunulması gereken belgeler şunlardır:
-
Marka devir sözleşmesi (noter onaylı)
-
TÜRKPATENT marka devir talep formu
-
Devir işlem ücretinin ödendiğine dair dekont
-
Tarafların kimlik, vergi levhası veya ticaret sicil belgeleri
Başvuru tamamlandıktan sonra Kurum, belgeleri inceler.
Uygun bulunduğunda marka devir işlemi sicile kaydedilir.
3. Sicile Kaydedilme ve Yayın
TÜRKPATENT tarafından onaylanan devir işlemi, marka siciline işlenir. Sicile kayıt tarihi itibarıyla marka hakkı resmen devralana geçmiş olur.

Marka Devir Bedeli Nasıl Belirlenir?
Bir marka devir işleminde bedel serbestçe belirlenir. Ancak bedel belirlenirken şu faktörler dikkate alınır:
-
Markanın piyasa bilinirliği
-
Tescil kapsamı (mal ve hizmet sınıfları)
-
Kullanım süresi ve geçmişi
-
Pazar payı ve potansiyeli
-
Uluslararası tescil durumu
Bazı markalar yalnızca isim değerleriyle milyonlarca lira ederken, yeni tescil edilen markalar daha düşük bedellerle devredilebilir.
Her durumda, devir bedelinin ödendiğini kanıtlayan dekont veya noter makbuzu düzenlenmelidir. Bu belge, ileride doğabilecek uyuşmazlıkları önler.
Marka Devir ve Lisans Arasındaki Fark
Marka devir ile lisans kavramları sıkça karıştırılır; ancak aralarında önemli farklar vardır:
| Kriter | Marka Devir | Marka Lisansı |
|---|---|---|
| Mülkiyet Hakkı | Tamamen devralana geçer. | Sahip aynı kalır, kullanım izni verilir. |
| Süre | Süresizdir. | Belirli bir süreyle sınırlıdır. |
| Kapsam | Tüm haklar devredilir. | Yalnızca kullanım hakkı verilir. |
| Hükümleri | Kalıcı sonuç doğurur. | Sözleşme süresi bitince sona erer. |
Yani, lisans işlemi bir kullanım hakkı iken, marka devir işlemi mülkiyetin el değiştirmesidir.
Geçici kullanım hedefleniyorsa, devir değil marka lisans sözleşmesi yapılmalıdır.
Marka Devrinde Dikkat Edilmesi Gereken Hususlar
Marka devir süreci basit görünse de, bazı eksiklikler ileride ciddi sorunlara yol açabilir.
Aşağıdaki noktalara dikkat edilmelidir:
-
Marka üzerinde kısıtlama olmamalı.
Rehin, haciz veya lisans gibi sınırlayıcı haklar varsa, devir yapılamaz. -
Sözleşme kapsamı açık olmalı.
Devrin kısmi mi, tam mı olduğu ve hangi sınıfları kapsadığı açıkça belirtilmelidir. -
Yetki belgeleri eksiksiz olmalı.
Tüzel kişiler için imza sirküleri veya vekaletname mutlaka sunulmalıdır. -
Kullanım hakkı düzenlenmeli.
Devir sonrası eski sahibin markayı belirli alanlarda kullanmaya devam etmesi isteniyorsa bu durum sözleşmede belirtilmelidir. -
Resmî sicil bildirimi yapılmalı.
Sözleşme imzalanmış olsa dahi TÜRKPATENT’e bildirilmedikçe geçerli sayılmaz.

Marka Devri Sonrası Hak ve Sorumluluklar
Devir tamamlandığında, markaya ilişkin tüm hak ve yükümlülükler devralan kişiye geçer. Bu kapsamda:
-
10 yıllık koruma süresi devralana devredilir.
-
Markanın tescil belgesinde yeni sahibin adı yer alır.
-
Önceden verilmiş lisanslar geçerliliğini sürdürür (aksi belirtilmedikçe).
-
Vergisel yükümlülükler (örneğin KDV, gelir vergisi) tarafların sorumluluğundadır.
Devralan taraf, markayı aktif olarak kullanmalı ve koruma süresini takip etmelidir. Aksi hâlde markanın iptal edilme riski doğabilir.
Marka Devri İçin Profesyonel Destek Almak
Her ne kadar süreç belgelerle yürütülse de, marka devir işlemi hukuki açıdan titizlik gerektirir. Eksik veya yanlış yapılan başvurular hem zaman kaybına hem de marka hakkının zedelenmesine yol açabilir.
Bu noktada bir marka vekili veya fikrî mülkiyet hukuku uzmanı ile çalışmak büyük avantaj sağlar.
Uzman desteği sayesinde:
-
Devir sözleşmesi hukuken eksiksiz hazırlanır,
-
TÜRKPATENT başvurusu doğru biçimde yapılır,
-
Vergisel ve ticari riskler en aza indirilir.

Marka Devir Sürecinde Prestij Marka Tescil Ofisi
Prestij Marka Tescil Ofisi olarak marka tescili, devir, lisans ve itiraz süreçlerinde kapsamlı hizmet sunan profesyonel bir danışmanlık ofisidir.
Ofisimiz, marka devir işlemlerinde yalnızca evrak düzenlemekle kalmaz; aynı zamanda markanın değerinin doğru hesaplanması, devir sonrası hukuki sorumlulukların belirlenmesi ve olası uyuşmazlıkların önlenmesi için stratejik yönlendirmeler yapar.
TÜRKPATENT nezdindeki uzun yıllara dayanan deneyimimizle, her müvekkilimizin markasını yalnızca bir tescil kaydı olarak değil, sürdürülebilir bir ticari varlık olarak değerlendiriyoruz.
Markanızın devrini güvenle tamamlamak, gelecekte olası risklerden korunmak ve marka değerini doğru şekilde aktarmak için Prestij Marka Tescil Ofisi ile iletişime geçebilirsiniz.
