Tasarım Hakkı Nasıl Devredilir?

✍️ Yazar: Emine Şenol – İçerik Editörü, Prestij Marka Blog Ekibi
Tasarım hakkı, bir ürünün estetik ve görsel özelliklerini koruyan, fikri mülkiyetin önemli bir parçasıdır. Tasarım sahipleri, bu hakları başkalarına devretmek istediklerinde, doğru ve yasal bir süreç izlemeleri gerekir. Tasarım hakkı devri, yazılı bir sözleşme aracılığıyla gerçekleştirilmelidir; bu sözleşmede devredilen haklar, kullanım süresi ve ticari koşullar açıkça belirtilmelidir. Ayrıca, devrin geçerliliği için tasarımın tescil durumu ve tasarım sorgulama işlemleri dikkatlice kontrol edilmelidir.

Tasarım Hakkı Devri Nedir?

Tasarım hakkı devri, tasarım sahibinin, tasarım üzerindeki tüm haklarını, belirli koşullar ve anlaşmalar çerçevesinde bir başka kişi veya kuruluşa aktarmasıdır. Bu işlem, sözleşmeye dayalı bir anlaşmayla yapılır ve tasarımın kullanım, üretim ya da dağıtım haklarını başkasına aktarır. Tasarım hakkı devri, çoğunlukla ticari hedefler veya işbirlikleri çerçevesinde yapılan stratejik bir işlemdir. Tasarım tescili, tasarımın yasal olarak korunabilmesi için ön şarttır. 

Neden Yapılır?

Bu devir, tasarımcının tasarımını ticari amaçlarla başkalarına kullanma hakkı verdiği yasal bir düzenlemedir. Tasarımcı, tasarımını bir üreticiye, distribütöre veya başka bir ticari kuruluşa devrederek, gelir elde edebilir. Aynı zamanda, tasarım hakkını devrederek kendi ticari sorumluluklarını da minimize edebilir. Tasarım hakkı devri, tasarımcının eserini daha geniş bir pazarda ticarileştirerek, daha fazla fırsat ve erişim imkanı yaratabilir. Bu işlem, tasarımın daha hızlı bir şekilde ticarileşmesini sağlar ve tasarımcıya finansal kazanç sunar.

Bir tasarımın yasal olarak korunması ve devri, tasarım tescili süreciyle desteklenir. Tasarım, tescil edilmeden devredilemez. Bu da tasarımın yasal haklarını korumak için önemlidir. Ayrıca, devri gerçekleştiren kişinin tasarımın yasal durumunu bilmesi gerektiği için tasarım sorgulama adımları da kritik bir süreçtir.

Tasarım Hakkı Devri Nasıl Gerçekleştirilir?

Tasarım hakkı devri, yazılı bir sözleşme ile gerçekleştirilir. Bu sözleşme, devredilen haklar, kullanım süresi, şartlar ve taraf yükümlülüklerini belirler. Sözleşmede, hangi hakların devredileceği, devrin süresi ve kullanılacak pazarlar gibi önemli ticari şartlar açıkça belirtilmelidir. 

Tasarım hakkı devri işleminin geçerli olabilmesi için, devredilen tasarımın tescil edilmiş olması gereklidir. Tasarım tescili, tasarımın hukuki korunmasını temin eder; tescilsiz tasarım devri yasal geçerlilik kazanmayabilir.

Ayrıca, tasarım sorgulama yaparak tasarımın tescil durumu ve hukuki durumu kontrol edilmelidir. Tasarımın yasal durumunun net bir şekilde anlaşılması, devrin sorunsuz bir şekilde gerçekleşmesi açısından önemlidir. Tasarım hakkı devri, yasal gerekliliklere uygun şekilde Türk Patent ve Marka Kurumu’na bildirilmeli ve kayda geçirilmelidir. Bu işlem, tasarımın yasal statüsünü netleştirir ve devrin geçerliliğini garanti altına alır.

Tasarım Hakkı Devri İçin İsim Hakkı Tescili Gerekir Mi?

Tasarım hakkı devri, tasarımın görsel özelliklerinin ve kullanım haklarının başka bir kişiye devredilmesidir ve isim hakkı tescili bu süreç için zorunlu değildir. İsim hakkı tescili yalnızca tasarımın adını ve markasını korur, ancak tasarım hakkının devri, yalnızca tasarımın tescilli olmasına bağlıdır. Yani, isim hakkı tescili, tasarımın görsel ve işlevsel özelliklerinin devriyle doğrudan ilişkili değildir. Tasarım tescili, tasarımın görsel ve işlevsel özelliklerini hukuki olarak korurken, isim hakkı sorgulama işlemi yalnızca tasarımın ismini ve markasını korur. Bu iki işlem birbirinden bağımsızdır ve her biri farklı fikri mülkiyet haklarını kapsar. Tasarım hakkı devri için isim hakkı tescili zorunlu olmasa da, tasarımın adının tescillenmesi, başkalarının bu ismi kullanmasını engelleyerek ek bir hukuki koruma sağlar.

Dikkat Edilmesi Gereken Hususlar Nelerdir?

Tasarım hakkı devri süreci, dikkatli bir şekilde yönetilmelidir. Aşağıda, tasarım hakkı devri sırasında dikkat edilmesi gereken bazı önemli hususlar sıralanmıştır:

Sözleşme Detayları: Tasarım hakkı devri, yazılı bir sözleşme ile yapılmalıdır. Sözleşmede, tasarımın kullanım hakları, süresi, devredilen hakların sınırları ve diğer kritik şartlar net bir şekilde tanımlanmalıdır. Ayrıca, tarafların hak ve yükümlülükleri net bir şekilde ifade edilmelidir.

Tasarımın Tescil Durumu: Tasarımın tescil durumu, tasarım hakkı devri sürecinde belirleyici bir faktör olarak önemli bir rol oynar. Tasarım tescili yapılmamış bir tasarım, yasal olarak korunamaz ve dolayısıyla devri de geçerli olmayabilir. Tasarım sorgulama yaparak, tasarımın tescil edilip edilmediği kontrol edilmelidir. 

Devredilen Hakların Kapsamı: Tasarım hakkı devri sözleşmesinde, hangi hakların devredildiği çok net olmalıdır. Tescil hakkı, üretim hakkı, dağıtım hakkı gibi konular sözleşmede ayrıntılı bir şekilde belirtilmelidir.

Yasal Düzenlemelere Uyum: Tasarım hakkı devri, Türk Patent ve Marka Kurumu’na bildirilmelidir. Yasal düzenlemelere uyum sağlanmadığı takdirde devrin geçerliliği sorunlu olabilir.

Tasarımın Ticarileştirilmesi: Tasarımın ticari olarak kullanılması planlanıyorsa, devri sırasında tasarım tescili veya diğer fikri mülkiyet haklarıyla ilgili durumlar göz önünde bulundurulmalıdır. Tasarım, ticari faaliyetlerin temelini oluşturuyorsa, devrin kapsamı buna göre belirlenmelidir.

Tasarım hakkı devri, doğru bir şekilde yapıldığında tasarımcılar için önemli ticari fırsatlar sunabilir. Ancak, sürecin yasal gerekliliklere uygun şekilde yönetilmesi son derece önemlidir. Bu konuda rehberlik ve profesyonel destek arıyorsanız Prestij Marka  ile Whatsapp kanalı üzerinden iletişime geçebilirsiniz.